Problemy z erekcją mogą wystąpić w różnym wieku, a ich przyczyny mogą mieć dwa podłoża: somatyczne lub psychologiczne. Kluczowe znaczenie ma wiek, ponieważ w przypadku młodszych mężczyzn dominują czynniki psychologiczne, takie jak lęk, konflikty w związku, a także chroniczny stres, zmęczenie bądź depresja. Z kolei za problemy z erekcją po 40 roku życia najczęściej odpowiadają czynniki somatyczne, do których między innymi należą zmiany miażdżycowe, spadek poziomu testosteronu bądź choroby neurologiczne.
Jak definiowane są zaburzenia erekcji? Mówimy o nich wtedy, gdy wystarczający do odbycia stosunku seksualnego wzwód zanika przy próbie podjęcia go. Dysfunkcja ta może mieć różną postać:
Zgodnie z klasyfikacją medyczną, do zdiagnozowania zaburzeń erekcji potrzebne jest kryterium czasowe – to znaczy, że trudności muszą występować przez minimum sześć miesięcy. Nie muszą występować zawsze, ale pojawiają się na tyle często, że utrudniają realizację satysfakcjonujących kontaktów seksualnych. Zatem pojedyncze epizody niekoniecznie oznaczają poważne trudności – warto jednak zastanowić się nad przyczyną wystąpienia problemu w konkretnej sytuacji.
Jakie przyczyny najczęściej odpowiadają za brak erekcji po 40 roku życia? Należą do nich czynniki naczyniopochodne – najczęściej zmiany miażdżycowe w obrębie naczyń krwionośnych. Sam mechanizm powstawania wzwodu jest kontrolowany przez trzy układy: krwionośny, nerwowy i hormonalny. Działanie układu krwionośnego jest proste – erekcja powstaje poprzez napłynięcie zwiększonej ilości krwi do członka. Dzięki temu penis powiększa się i twardnieje, umożliwiając mężczyźnie odbycie stosunku. Specjalne zastawki znajdujące się w naczyniach krwionośnych w członku uniemożliwiają zbyt szybki odpływ krwi, dzięki czemu erekcja utrzymuje się przez czas potrzebny na realizację satysfakcjonujących kontaktów seksualnych.
Erekcja stopniowo zanika, gdy krew zaczyna odpływać z prącia. Zatem wszelkie zaburzenia w obrębie żył i tętnic (np. zmiany miażdżycowe) będą powodować zmniejszenie dopływu krwi do członka bądź jej przedwczesny odpływ, co jest najczęstszą przyczyną kłopotów z erekcją po 40 roku życia. Leczenie często wymaga poddania się operacjom naczyniowym, które mają na celu przywrócenie normalnego dopływu krwi lub skorygowanie nadmiernego jej odpływu. Skuteczność takich zabiegów jest wysoka i z reguły pozytywnie wpływa jakość seksualnego funkcjonowania mężczyzny.
Za problemy z erekcją po 50 roku życia w znacznym stopniu mogą odpowiadać również zaburzenia hormonalne. Należą do nich spadek produkcji męskich hormonów – androgenów (głównie testosteronu) oraz wzrost poziomu prolaktyny. Do spadku poziomu testosteronu dochodzi naturalnie wraz z wiekiem mężczyzny, szczególnie po 65 roku życia, kiedy znacząco maleje produkcja androgenów. Zaburzenia erekcji o hormonalnym podłożu leczy się poprzez farmakologiczne obniżanie poziomu prolaktyny bądź podnoszenie poziomu androgenów.
Do kłopotów z erekcją po 50 roku życia może doprowadzić również nieprawidłowe działanie układu nerwowego, ponieważ ośrodek erekcji znajduje się… w mózgu! A konkretniej – w strukturze mózgowej, nazywanej podwzgórzem. Aby doszło do pojawienia się wzwodu, to układ nerwowy musi zarejestrować pewne bodźce pobudzające – mogą one być wzrokowe, słuchowe, zapachowe albo dotykowe.
Co więcej – mogą to być wyobrażenia lub erotyczne fantazje, które doświadczane w stanach relaksu także są w stanie wywołać erekcję. Układ nerwowy kontroluje też mechanizm działania zastawek, zapobiegających przedwczesnemu odpływowi krwi z penisa. Negatywny wpływ na działanie układu nerwowego mają procesy starzenia się – osłabiają one chociażby szybkość przewodzenia impulsów nerwowych, co może przełożyć się na prawidłowe działanie mechanizmu erekcji.
Znaczenie mają również wszelkie choroby bądź urazy, nie tylko na poziomie mózgowym, ale także rdzeniowym (szczególnie na odcinku piersiowo-lędźwiowym kręgosłupa). Silne uszkodzenie rdzenia kręgowego w najgorszym wypadku może skutkować zupełnym brakiem wzwodu. Choroby neurologiczne, wywołujące zmiany zwyrodnieniowe na poziomie neuronalnym, które zaburzają mechanizm erekcji, to nowotwory, stwardnienie rozsiane bądź zapalenie opon mózgowych.
Zatem znaczenie czynników organicznych jest ogromne w przypadku mężczyzn po 40 roku życia – a co z czynnikami psychologicznymi? One również mogą mieć wpływ na zaburzenia erekcji na każdym etapie życia, jednak najczęściej przyczyniają się do nich u osób młodych (między 20 a 30 rokiem życia). Spośród psychogennych przyczyn zaburzeń wzwodu wymienia się:
Niezależnie od przyczyn, zaburzenia erekcji zawsze powinny zostać skonsultowane ze specjalistą – lekarzem urologiem, seksuologiem, psychologiem, a nawet lekarzem internistą, który pokieruje dalszą diagnostyką. Przed wdrożeniem odpowiedniego leczenia konieczna jest diagnoza przyczyny problemów. Warto pamiętać, że dzięki dostępności różnych metod i środków, leczenie zaburzeń erekcji jest obecnie bardzo skuteczne – powinno jednak odbywać się pod kontrolą lekarza.
Powiązane artykuły:
Zaburzenia erekcji – najpopularniejsze przyczyny problemów >>
Seksuolog – czym się zajmuje i jak przebiega wizyta? >>
Autor: Psycholog, seksuolog Magdalena Frąckowiak
Źródłem stresu są trudne sytuacje życiowe. Do szczególnie stresujących należą śmierć bliskiej osoby, rozwód, separacja małżeńska, zagrożenie zdrowia lub życia i zwolnienie z pracy.
Czytaj więcej »Sposobem na leczenie zaburzeń o podłożu psychogennym jest podjęcie psychoterapii. Psycholog/psychoterapeuta seksuolog pomaga poradzić sobie z problemami natury psychologicznej, które obciążają męską psychikę.
Czytaj więcej »Cukrzycą określa się grupę chorób metabolicznych, w których występuje hiperglikemia, wynikająca z nieprawidłowego wydzielania bądź działania insuliny.
Czytaj więcej »