Czy cukrzyca może mieć wpływ na pogorszenie sprawności seksualnej?

Funkcjonowanie seksualne człowieka zależy od wielu czynników, a w szczególności od stanu naszego zdrowia. Spośród wielu chorób, mających negatywny wpływ na sprawność seksualną zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn, istotną rolę odgrywa cukrzyca. Problemy seksualne u osób z cukrzycą są o wiele bardziej powszechne niż w ogólnej populacji. Czym właściwie jest cukrzyca i jaki jest jej wpływ na pogorszenie funkcjonowania seksualnego?

Cukrzyca kontra zaburzenia seksualne

Cukrzycą określa się grupę chorób metabolicznych, w których występuje hiperglikemia, wynikająca z nieprawidłowego wydzielania bądź działania insuliny. Konsekwencje przewlekłej hiperglikemii mogą być poważne: uszkodzenie, zaburzenie czynności bądź niewydolność różnych narządów (oczu, nerek, nerwów, serca, naczyń krwionośnych). Ponieważ zarówno układ krwionośny, jak i nerwowy odgrywają istotną rolę w fizjologicznych reakcjach seksualnych człowieka, u osób z cukrzycą wtórnie dochodzi do wystąpienia zaburzeń seksualnych u obu płci, a dysfunkcje te nasilają się z wiekiem (Mizgier i in., 2014).

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że aktualnie na cukrzycę choruje 346 milionów ludzi, z czego ok. 80-85% cierpi na cukrzycę typu 2 (ibidem). Zauważa się, że na rozwój tego typu zaburzenia są narażone osoby otyłe – stanowią one 80% chorych. Analizując te dane, łatwo zauważyć istnienie związku między sposobem odżywiania się a zachorowalnością na cukrzycę. Czynnikiem ryzyka jest bowiem dieta, bogata w produkty zawierające cholesterol, tłuszcze nasycone, węglowodany proste. Do pozostałych czynników potencjalnie przyczyniających się do zachorowania należą brak aktywności fizycznej, palenie tytoniu oraz nadciśnienie tętnicze.

Nadwaga, seks i poziom libido

Wpływ powikłań cukrzycowych na jakość funkcjonowania seksualnego jest pośredni. U osób z nadwagą występuje zmieniona dynamika uwalniania insuliny, co w konsekwencji prowadzi do cukrzycy. Z kolei cukrzyca, poprzez wywoływanie zmian miażdżycowych w naczyniach krwionośnych oraz w ośrodkowym układzie nerwowym, często wiąże się z zaburzeniami w sferze seksualnej, które polegają najczęściej na osłabieniu libido u obydwu płci (Depko, 2009).

Ponadto u mężczyzn prowadzi do zaburzeń erekcji. Z kolei do najczęstszych zaburzeń seksualnych u kobiet chorujących na cukrzycę należą oziębłość płciowa oraz zaburzenia lubrykacji, które z kolei mogą wywoływać dyspareunię (ból podczas stosunku płciowego) oraz pochwicę.

Zatem aktywność seksualna osób chorych na cukrzycę może być w znacznym stopniu pogorszona w porównaniu do okresu poprzedzającego wystąpienie choroby. Częstość kontaktów seksualnych znacząco się obniża ze względu na spadek libido, a także na niechęć wobec stosunków seksualnych wywołujących ból i dyskomfort (u kobiet) bądź lęk przed wystąpieniem zaburzeń erekcji (u mężczyzn). Dodatkowo diabetycy są bardziej narażeni na występowanie infekcji miejsc intymnych, powodujących nieprzyjemne doznania podczas stosunku (ból lub dyskomfort).

Seks – co jeszcze może mu zaszkodzić?

Tym, co może dodatkowo negatywnie wpływać na funkcjonowanie seksualne, są skutki nakładania się powikłań cukrzycowych z czynnikami psychogennymi. Problemy z erekcją u mężczyzn nasilają objawy depresji oraz obniżają ocenę jakości życia seksualnego. Dodatkowo występujące u obu płci uczucie rozdrażnienia oraz zmęczenia, również nie sprzyja satysfakcjonującym kontaktom seksualnym. Spadek libido może wywoływać obniżenie samooceny i brak poczucia własnej męskości lub kobiecości, co odbija się negatywnie w relacjach partnerskich.

Przyczyny zaburzeń erekcji w cukrzycy są jednoznaczne i wynikają z czynników organicznych, choć czynniki psychogenne mogą je potęgować. Najczęstszą przyczyną problemów z erekcją jest miażdżyca, zatem do czynników ryzyka należą wszystkie przyczyny, które ją wywołują (w tym cukrzyca właśnie). U mężczyzn cierpiących na cukrzycę typu 2, zaburzenia erekcji trwale występują u 32% z nich, natomiast u 24% mają miejsce od czasu do czasu (Mizgier i in., 2014). Na wystąpienie zaburzeń erekcji szczególnie narażeni są ci chorzy, których czas trwania choroby jest długi, a kontrola metaboliczna niewystarczająca.

Do chorób towarzyszących cukrzycy, które mają wpływ na zaburzenie funkcjonowania seksualnego, zaliczyć można: chorobę niedokrwienną serca, nefropatię cukrzycową, neuropatię anatomiczną, angiopatię, zaburzenia hormonalne (niższe stężenie testosteronu we krwi). Z kolei osoby cierpiące na cukrzycę typu 1 są dodatkowo narażone na współwystępowanie innych chorób o charakterze autoimmunologicznym, takie jak niedoczynność tarczycy czy celiakia.

Spośród czynników ryzyka występowania dysfunkcji seksualnych u osób chorych na cukrzycę wymienia się:

• długość trwania choroby (im dłuższy czas, tym większe ryzyko dysfunkcji),
• brak odpowiedniej kontroli metabolicznej,
• choroby współwystępujące (zwłaszcza zaburzenia hormonalne),
• otyłość lub nadwaga.

Czy można zapobiegać powikłaniom cukrzycowym? Oczywiście! Aby minimalizować negatywne skutki choroby, dobrze jest zmienić dotychczasowy tryb życia, zatem dobrym krokiem będzie:

1. Rezygnacja ze wszelkich używek;
2. Dbałość o zdrową i zbilansowaną dietę;
3. Systematyczna kontrola poziomu cukru we krwi i stosowanie się do zaleceń lekarza;
4. Regularna aktywność fizyczna, która przyczyni się do kontroli masy ciała;
5. Diabetykom zaleca się również szczególną dbałość o higienę miejsc intymnych, gdyż są oni bardziej narażeni na infekcje.

Istotną rolę odgrywa zmiana diety – u chorych na cukrzycę zaleca się wykluczenie węglowodanów prostych, częste spożywanie posiłków, posiłki zawierające jak najmniej tłuszczów nasyconych (Mizgier i in.). Nie są to zatem rzeczy niemożliwe do osiągnięcia. Warto zadbać o wszystkie powyższe aspekty, gdyż odpowiednia profilaktyka może przyczynić się również pośrednio do poprawy funkcjonowania seksualnego.

 

Powiązane artykuły:

Szkodliwy wpływ alkoholu na zaburzenia erekcji >>

Czy dieta ma wpływ na sprawność seksualną? >>

Zaburzenia erekcji – najpopularniejsze przyczyny problemów >>

 

Autor: Psycholog, seksuolog Magdalena Frąckowiak

 

LITERATURA

1. Depko A. (2009) Otyłość, nadciśnienie tętnicze a dysfunkcje seksualne, W: Nadciśnienie tętnicze, rok 2009, tom 13, nr 3.
2. Mizgier M., Jarząbek-Bielecka G., Jeszka J., Wilczak M., Kędzia W. (2014) Zaburzenia seksualne u chorych na cukrzycę w okresie przekwitania, W: Seksuologia Polska, 12, s. 26-30, wyd. Via Medica.

MAXGO/036/02-2019